Nieuwsbrief
Nieuwsbrief Oktober 2018
PRRS
Een blijvende PRRS vrije status ben ik in Nederland nog niet tegen gekomen. Vele jaren heb ik rond mogen lopen op varkensbedrijven, op SPF bedrijven maar ook bij drie KI organisaties. Deze ervaringen leren mij dat een blijvende PRRS status een utopie is. Op een dag sluipt er toch iets binnen waardoor er positieve uitslagen komen. Uit een stal worden maandelijks een aantal monsters genomen voor onderzoek, dit is geen garantie voor de hele stal.
Wil je echt PRRS vrij sperma insemineren dan is dat alleen mogelijk als het betreffende ejaculaat onderzocht is. Als je van vier verschillende beren aangevoerd krijgt zijn er vier monsters nodig voor onderzoek. Natuurlijk kun je er een meng monster van maken maar als er een positieve uitslag komt dan heb je niets om te insemineren. Dan komen er ook nog vals positieve uitslagen, een nieuw monster moet dan een definitieve uitslag geven maar dat kan pas de volgende dag. Welk besluit neem je als er een positieve uitslag komt, wat doet een KI organisatie met een positieve en/of vals positieve uitslag? Gaat de stal dicht, dan is het vrijwel onmogelijk om aan de vraag te voldoen. Je kan niet zomaar een paar honderd beren op non-actief stellen .
Mag een SPF bedrijf dat risico nemen of moet het beslist gegarandeerd PRRS vrij zijn? Op veel bedrijven word er geënt tegen PRRS. Na een enting kan een zeug of een beer een positieve uitslag geven, of het PRRS is of een entreactie moet vervolg onderzoek uitwijzen. Tot die tijd weet je niet of je te maken hebt met een entreactie of een ziekte in de stal. Is de sperma bezorger een risico Je kunt eisen stellen aan de bezorger van sperma, waar hij wel en niet mag komen. Maar het levende sperma gaat de deur door, dat komt in de zeug terecht, het hart van het bedrijf. Sperma is niet steriel, er reizen helaas ook dingen mee die je liever niet zou hebben. Een oorzaak van herdekkers kan zijn, bacteriën.
Het laatste jaar nemen wij als KI Mobiel van elk ejaculaat ook een bacterie monster. Verder komen wij op bedrijven die problemen hebben met dracht. De GD onderzoekt geen sperma meer, daarom worden wij uitgenodigd om het aangevoerde sperma te analyseren, men wil graag dingen kunnen uitsluiten. In ons mobiele Laboratorium kan ter plekke het sperma geanalyseerd worden (aantal zaadcellen, morfologie en mortaliteit), de varkenshouder kan zelf eventueel mee kijken. Ook nemen wij een bacterie monster van het sperma. Op elk varkensbedrijf heerst een bedrijfsgebonden bacterieflora. De bacteriën vormen een domein van eencellige, soms in kolonie levende micro-organismen. Een bacterie is een prokaryoot en heeft dus geen celkern. Het erfelijk materiaal zweeft rond in het cytoplasma. Het DNA bestaat uit één enkel ringvormig chromosoom, vaak vergezeld van één of meer plasmiden, die eveneens genetische informatie bevatten.
En nu komt het: Bacteriën kunnen onderling plasmiden uitwisselen, conjugatie, waardoor zij recombineren. Op deze wijze ontstaan voortdurend nieuwe bacterie variëteiten. Plasmiden zijn cirkelvormige strengen DNA van eencellige organismen. In sperma willen we geen bacteriën en daarom voegen we antibiotica toe.
Resistentie
Omdat bacteriën plasmiden uitwisselen ontstaan nieuwe bacteriën die resistent kunnen zijn tegen een bepaalde antibiotica. De bacterie monsters geven informatie of de gebruikte antibiotica de juiste is. Als de dagen korter worden ontstaan er hier en daar problemen met de dracht. Opvallend is het feit dat er in die zelfde tijd ook veel meer bacterie groei is, zo hebben we ontdekt. In bepaalde weken hebben we op verschillende bedrijven zelfs vijf soorten antibiotica moeten gebruiken om een correct kiemgetal te behalen. Wij wisten dat de hormoonhuishouding van zeugen reageert op de daglengte, maar dat bacteriegroei in die periode andere vormen aanneemt was voor ons totaal nieuw. Dan neem je aan dat dit alleen voor komt op bedrijven met ‘bedrijfs KI’ (KI Mobiel is professionele KI op het bedrijf) omdat de beren soms in dezelfde stallen liggen dan de zeugen. Maar in sperma van de reguliere KI troffen we ook een zeer hoog kiemgetal aan, het heeft dus duidelijk iets te maken met het seizoen. Conclusie Je kunt de sperma koerier tegen houden maar bacteriën die mee reizen met het sperma zijn veel schadelijker en worden binnen gelaten!